Ayak Mantarı, ayak cildinde tırnaklarında topuğunda olabilen bir çok çeşidi bulunan mikrobiyal bir hastalıktır. Ayak mantarı belirtileri bir çok semptomla kendini belli etmektedir. Bu yazımızda ayak mantarı nedir, belirtileri nelerdir, nasıl oluşur ve ayak mantarı tedavi yöntemleri konusunda olacaktır.
Ayak Mantarı Nedir ?
Ayak mantarları mikoloji olarak adlandıran bir bilimdalının altında incelenmektedir. Genel ad olarak mantarlar adı altında, ökaryotik hücre (çekirdeğinin içerisinde DNA,RNA ve çekirdekçik bulunana hücre) yapısında, nonfotosentetik protistalardır. Bitkiler aleminin en küçük canlıları olan mantarlar, toprakta değişik bir çok biyolojik olayı başlattığından doğa için oldukça faydalıdır. Ayrıca antibiyotik yapımında da önemli rol oynarlar.
Ayak Mantarı Nasıl Oluşur ?
Ayak mantarı neden ve nasıl olur sorusu bu mantar türlerinin aşırı bulaşma kabiliyetinde yatmaktadır. Ayak mantarı neden olur sorusunun cevabı mantar türünün bulaşabilme kabiliyetinde saklıdır. Ayak mantarı çeşitlerinin oldukça fazla olması da bulaşma riskini artırmaktadır. Ayakta oluşan mantar tipleri çeşitlidir. Ayakta mantar oluşması bir çok evrede görülebilmektedir. Dermatomikozlar da denilen bu enfeksiyon çocukluk çağında sıktır. Derinin keratin dediğimiz dış polimer yapı dokusunu tutarlar. Bazen saç dökülmesine neden olabilirler. Bulaşma özelliği yüksektir. İnsandan insana temasla geçer ve epidemiler yapabilirler. Çeşitli mantarlar tarafından yapılan enfeksiyonlar :
-Dermatofitler
-Kandina Enfeksiyonları
-Tinea versikolor
-Tinea nigra
-Piedra
Dermatofitler, yüzeyel mikozların en büyük grubunu oluşturur. Etken olan 3 türü bulunmaktadır.
Ayak Mantarı Çeşitleri
a-Microsporum, Saç ve deride enfeksiyon yaparlar.(M.audouinii,M.Canis,M.gypseum türleri en çok etki ederler.)
b-Trichophyton, Saç deri ve tırnakta enfeksiyon yapar. (En çok bilinen türleri; T.rubrum, T.mentagrophytes, T.tonsurans, T.schoenleinii, T.violaceum.
c-Epidermophyton, E.floccosum olarak tek tip türdür. Deri ve tırnakta enfeksiyon yaparlar.
Ayak mantarı belirtileri bir çok şekilde kendini göstermektedir. Dermatofitler deri ve keratinize dokularda, hifler ( uzun ve dallanma gösteren ipliksi bir mantar yapıdır ) ve arthroslar oluşturarak çoğalırlar. Ayakları ilgilendiren tür ise tinea pedistir. Peki tinea pedis nedir.
Tinea pedis nedir ?
Tinea pedis ayaklarda görülen en sık dermatofite neden olan mantarın ismidir. Ayaklarda görülen tinea pedis mantar türü dermatofitik enfeksiyon tipidir. Diğer namı Atlet ayağıdır. Atlet ayağı ayak tabanı ile ince derinin birleştiği yerde başlar. Ayak parmak arası mantar olarakta görülmektedir. Erkek ve kadınlarda eşit sıklıklarla görülebilir. Trichophyton (deri ve tırnaklarda enfeksiyona neden olur. Besin kaynağı deri ve tırnaklardaki keratindir.) ve Epidermophyton (aynı şekilde deri ve tırnaklarda etki yapar ) etkendir. Parmak aralarında veziküler denilen kanlı lezyon yani yaralar oluşur. Tabii kaşıntısız olmaz. Aşırı derecede kaşıntılar meydana gelir. Deri de soyulma ve çatlaklar oluşabilir. Kronik enfeksiyonda tırnaklar da tutulur. Bu sahneye onikomikozis denilir. Ya da tinea ungium. Ayak tırnağının kenarlarında zamanla da her yerinde bozulmalar başlar. Ayak tırnakları sararır, kalınlaşır ve kırılgan hale gelerek kırılmalar başlar. Üstü çizik bir görünüm alır.